چهل‌ودومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به ایستگاه پایانی خود رسیده است. این رویداد فرهنگی که هر ساله با هدف معرفی و تقدیر از برترین آثار منتشرشده در حوزه‌های مختلف علمی، ادبی، هنری و دینی برگزار می‌شود، امسال نیز پس از بررسی دقیق آثار، برگزیدگان خود را خواهد شناخت.
درباره جایزه کتاب سال ایران:
جایزه کتاب سال ایران یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی کشور است که از سال ۱۳۶۲ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌شود. این جایزه با هدف ارتقای سطح علمی و فرهنگی کشور، تقدیر از مؤلفان، مترجمان و ناشران برتر و ترویج فرهنگ مطالعه شکل گرفته است. در این جشنواره، آثار منتشر شده در سال گذشته در حوزه‌های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته و بهترین‌ها معرفی می‌شوند. فرآیند داوری این جایزه شامل بررسی دقیق محتوا، سبک نگارش، میزان تأثیرگذاری و نوآوری علمی و فرهنگی کتاب‌ها است.
زمان و مکان برگزاری:
مراسم اختتامیه این جشنواره روز سه‌شنبه، 7 اسفند 1403 در تالار وحدت تهران برگزار خواهد شد. در این رویداد، نویسندگان، مترجمان، پژوهشگران، ناشران و علاقه‌مندان به حوزه کتاب و نشر گرد هم می‌آیند تا شاهد معرفی و تقدیر از برگزیدگان باشند.
اهمیت جایزه کتاب سال:
جایزه کتاب سال ایران یکی از معتبرترین جوایز حوزه نشر در کشور است که نقش مهمی در معرفی آثار برتر و تشویق نویسندگان و ناشران ایفا می‌کند. کتاب‌هایی که در این جشنواره مورد تقدیر قرار می‌گیرند، معمولاً از نظر علمی و محتوایی در سطح بالایی قرار دارند و به گسترش دانش و فرهنگ در جامعه کمک می‌کنند.
نامزدهای کتاب سال 1403:
در این دوره، آثار متعددی در حوزه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نامزدهای راه یافته به مرحله نهایی در بخش علوم خالص به شرح زیر می‌باشند:
در موضوع «کلیات و تاریخ علم» چهار کتاب به داوری نهایی رسیدند:
داروینیسم، مسئلۀ آگاهی و خداباوری، تألیف عباس یزدانی و صمد حسینی، تهران: دانشگاه تهران، ۱۴۰۲، ۲۶۲ص.
کامل الصناعة الطبیة، تألیف علی بن عباس مجوسی اهوازی، ترجمۀ سیدمحمد خالد غفاری، با مقدمه‌ای از مهدی محقق، تهران: نگارستان اندیشه؛ مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران؛ مونترال: دانشگاه مک‌گیل، ۱۴۰۲، ۶ج.
رسالة سَمیة (زهرشناسی)، تألیف عمادالدین محمود شیرازی، تصحیح محمدابراهیم ذاکر، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب، ۱۴۰۲، ۳۵۶ص.
اختیارات مظفری جامع‌ترین کتاب هیئت بطلمیوسی و غیربطلمیوسی به زبان فارسی، تألیف قطب‌الدین محمود بن مسعود شیرازی، تصحیح و شرح امیرمحمد گمینی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، ۱۴۰۲، ۸۶۳ص.
رقابت در موضوع «ریاضیات» بین کتاب‌های زیر است:
روش‌های عددی برای قوانین بقا: از آنالیز تا الگوریتم، تألیف ها جان اس. هستاون، ترجمۀ جواد فرضی، تبریز: دانشگاه صنعتی سهند، ۱۴۰۲، ۷۶۸ص.
هندسۀ محاسباتی الگوریتم‌ها و کاربردها، تألیف مارک دی برگ، اوتفرید چئونگ، مارک فن کرولد و مارک اورمارس، ترجمۀ مصطفی عباسی‌کیا و بهرام صادقی‌بی‌غم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۴۰۲، ۲ج.
حدس پوانکاره: در جستجوی شکل عالم، تألیف دونال اشی، ترجمۀ حسین سبزرو، تهران: دانشگاه تهران، ۱۴۰۲، ۳۸۰ص.
پایۀ گربنر و کاربردهای آن، گردآوری و تدوین امیر هاشمی، اصفهان: دانشگاه صنعتی اصفهان،۱۴۰۲، ۲۹۳ص.
مقدمه‌ای بر حسابان تصادفی، تألیف فیما سی. کلبنر، ترجمۀ نادر حبیبی، بروجرد: دانشگاه آیت‌الله العظمی بروجردی(ره)، ۱۴۰۲، ۳۰۷ص.
در موضوع «فیزیک» آثار زیر به عنوان نامزد معرفی شدند:
فیزیک ذرات پیشرفته، تألیف مارک تامسون، ترجمۀ حمزه خانپور، مریم سلیمانی‌نیا، فاطمه اربابی‌فر، ساراخطیبی، رضا جعفری و مجتبی محمدی‌نجف‌آبادی، بهشهر: دانشگاه علم و فناوری مازندران، ۱۴۰۲، ۸۳۰ص.
مکانیک کوانتومی: آموزه‌ها و کاربردها، تألیف فیروز آرش، تهران: نوپردازان، ۱۴۰۲، ۲ج.
دو کتاب در موضوع «هیئت و نجوم» برای رتبه نخست رقابت می‌کنند:
فلسفۀ کیهان‌شناسی، تألیف خلیل چمچم، جوزف سیلک، جان دی. بارو و سیمون ساندرز، ترجمۀ داود مجیدی، تهران: صالحان، ۱۴۰۲، ۷۱۸ص.
مقدمه‌ای بر اخترفیزیک نوین، تألیف دیل استلی و برادلی دبلیو کارول، ترجمۀ کامبیز خالقی، فرهاد ذکاوت و احسان مهرجو، تهران: مرز، ۱۴۰۲، ۵۷۷ص.
در موضوع «شیمی» یک کتاب برای مرحله نهایی ارزیابی می‌شود:
شیمی فیزیک پوشش‌های سطح، تألیف محسن محسنی و نوید مستوفی‌سرکاری، تهران: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۱۴۰۲، ۲ج.
در موضوع «زیست‌شناسی» این گروه کتاب‌های زیر برای کتاب سال شدن رقابت خواهند کرد:
مبانی زیست‌شناسی سلولی آلبرتس ۲۰۱۹، تألیف بروس آلبرتس، کارن هاپکین، الکساندر جانسون و دیگران، ترجمۀ فرهاد اسلامی، عباس نوبخت و دیگران، ویراستار: مجید مهدوی، تهران: کنام، ۱۴۰۲، ۲ج.
جونده‌سانان ایران، تألیف جمشید درویش، احمد محمودی و بی‌بی صفیه اکبری‌راد، تهران: دانشگاه تهران، ۱۴۰۲، ۴۴۸ص.
چهار اثر در موضوع «زمین‌شناسی» به داوری نهایی این جایزه رسیدند:
کانسرهای اپی‌ترمال ایران، تألیف مجید قادری، نرگس یاسمی، سیدهدایت‌الله موسوی‌مطلق، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، ۱۴۰۲، ۲ج.
زمین‌شناسی مهندسی و تونل‌سازی (ارزیابی عملکرد TBM) در تونل‌های سنگی، تألیف جعفر حسن‌پور، جمال رستمی و ماشاءالله خامه‌چیان، تهران: دانشگاه تهران، ۱۴۰۲، ۴۸۸ص.
زمین‌شناسی زیرسطحی، تألیف وحید توکلی و مهناز حسین‌زاده، تهران: سازمان جهاد دانشگاهی تهران، ۱۴۰۲، ۱۴۵ص.
هیدروژئوشیمی و آلودگی آب‌های زیرزمینی با تأکید بر آلودگی‌های نفتی، تألیف حمیدرضا ناصری و فائزه فلسفی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۲، ۵۹۲ص.
با برگزاری اختتامیه این جشنواره، چشم‌ها به سوی آثار برگزیده و تاثیرات آن‌ها در حوزه‌های مختلف علمی و فرهنگی دوخته خواهد شد. علاقه‌مندان به دنیای کتاب و نشر می‌توانند این مراسم را دنبال کنند و از معرفی بهترین کتاب‌های سال بهره‌مند شوند.